پرسش :

آيا در اسلام مرد مى تواند زن را بلاتكليف رها كرده تا آنجا كه زن راضى شود در برابر طلاق، مهريه خودش را ببخشد؟

پاسخ :
بى شك فشار آوردن به زن براى بخشيدن مهريه و يا بلاتكليف گذاشتن او به منظور راضى كردن همسر به دادن وجه در عوض طلاق و ... امرى است غيرشرعى و غيراخلاقى كه در آيات و روايات متعدد از آن به شدّت نهى شده است.
آيه 19 سوره نسا در اين باره مى گويد:
«... وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَيْتُمُوهُنَّ...»؛ «و آنان را تحت فشار قرار ندهيد كه قسمتى از آنچه را به آنها داده ايد (از مهر)، تملك كنيد!»
و در آيه 129 همين سوره به مناسبتى به مردان امر مى كند كه همسران خود را بلاتكليف رها نكنيد كه نه مانند شوهردار باشند و نه بى شوهر.
در صورتى كه مردى بدون دليل و از طرق آزار و اذيت و يا عدم انجام تكاليف زناشويى، همسر خويش را تحت فشار قرار دهد، زن مى تواند با ارائه دادخواست به دادگاه خانواده الزام مرد به انجام وظايف زناشويى را درخواست و در صورت استنكاف مرد تقاضاى طلاق قضايى از سوى دادگاه بنمايد.
مواردى را كه زن مى تواند درخواست طلاق نمايد عبارت است از:
1. براساس ماده 1129 قانون مدنى: «در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه و عدم امكان اجراى حكم محكمه و الزام او به دادن نفقه، زن مى تواند براى طلاق به حاكم رجوع كند و حاكم، شوهر او را اجبار به طلاق مى نمايد. همچنين است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه».
2. براساس ماده 1130 قانون مدنى: «در صورتى كه دوام زوجيت موجب عسر و حرج زوجه باشد وى مى تواند به حاكم شرع مراجعه كرده و تقاضاى طلاق كند، چنانچه عسر و حرج مذكور در محكمه ثابت شود دادگاه مى تواند زوج را اجبار به طلاق نمايد و در صورتى كه اجبار ميسر نباشد زوجه به اذن حاكم شرع طلاق داده مى شود»براى مطالعه بيشتر ر.ك: مباحثى از حقوق زن، حسين مهرپور، ص 144..
porseman.org